Nie tylko poeta - Stanisław Wyspiański

Za oknem pierwszy śnieg,
a Stanisław Wyspiański dziś bawi się z nami pastelowymi kolorami. Obraz pt. "Macierzyństwo"
jest najbardziej znanym
i lubianym dziełem artysty. W końcu to on we własnej osobie jest mistrzem pasteli, a jego prace spotykały się z pozytywnym uznaniem. I nie tylko był poetą i dramaturgiem, ale także wybitnym malarzem, grafikiem i architektem. Wyrósł z pod pędzla Jana Matejko w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, aby później móc tworzyć i oczarowywać innych. Był współzałożycielem Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka". Wszechstronny, wybitny i uzdolniony artysta czerpał swoje inspiracje z rodzimych tradycji, dzieł Matejki oraz historii. To właśnie w jego dziełach można znaleźć mieszankę realizmu pomieszanego z symbolizmem oraz nutą ekspresji i secesyjnej dekoracyjności. W każdym dziele można zobaczyć ogromną dojrzałość nawet w dziecięcych portretach. Beztroskie i roześmiane dzieci u Wyspiańskiego są bardzo poważne, zamyślone i smutne. Tak jakby artysta chciał oddać ich stan psychiczny i ulotność chwili. Ale nie tylko one znajdują się na jego portretach jest to również jego rodzina i przyjaciele oraz wielorakie szkice z podróży po Europie i rodzinnego miasta, jakim jest Kraków oraz motyw roślinności ujawniającej się w Zielniku.
"Macierzyństwo" jest to swoisty obraz przedstawiający prostą chłopkę o pospolitej urodzie, która w tak zwykłej scenie ma wydźwięk o charakterze sakralnym. Można by ją porównać z Madonną z Dzieciątkiem, a z drugiej strony można się upatrywać obrazu o charakterze narodowym, którym ma swoją siłę skłaniającą się w kierunku młodopolskiej wsi. Tłem dopełniającym obraz jest motyw liści i stylizowanych pelargonii. Dzieło powstało na kartonie, dlatego fuksję, które były wcześniej namalowane są wykorzystane jako kaftan żony artysty. Jest to portret rodzinny - najmłodszy syn Stasiek karmiony przez matkę oraz portrety jego siostry Helenki, która dorosła z upływem czasu. Dlatego są tutaj jej dwie stylizację, które mają przedstawić odbiorcy, jakie zmiany zachodzą w życiu człowieka i do jakich przemyśleń go skłaniają. Widać na obrazie wyraziste kontury o płynnej linii, które ograniczają zwarte kolorowe plamy kładzione w sposób dekoracyjny i na płasko.

Stanisław Wyspiański, Macierzyństwo
pastel, 1905
Muzeum Narodowe, Kraków

W dorobku artystycznym możemy jeszcze znaleźć projekty witraży, polichromii i wnętrz. Zaprojektował wraz z Józefem Mehofferem 36 kwater witraży do kościoła Mariackiego, podczas jego konserwacji w 1889 roku oraz kurtynę dla wówczas wznoszonego Teatru Słowackiego. Jego pracę można także znaleźć w witrażach i polichromiach kościoła franciszkanów, w witrażu do Katedry Wawelskiej.
Zmarł młodo, ale pozostawił po sobie wspaniałe dzieła i był człowiekiem spóźnionego renesansu, który tworzył i żył młodopolskim życiem.

"Jedno życie przyciąga drugie."
Paulo Coelho
                                                          Oto kilka obrazów artysty:

Podwójny portret

Planty o świcie

Dziewczynka z wazonem

Krasa-Krasawica

Widok na kopiec Kościuszku